İlker Akman, ilkerakman@hotmail.com
Adele’in ‘Million years ago’ şarkısının Ahmet Kaya’nın ‘Acılara Tutunmak’ şarkısından alıntı olup olmadığı sadece Türkiye’de değil tüm dünyada konuşuldu. Sonrasında ise İlhan İrem – Yazık Oldu Yarınlara, Majida El-Roumi – Kalimat, Los Iracundos – Puerto Montt (Ajda – Sensiz Yıllarda) vb. şarkıları da bu konu içine çekildi. Peki, bu şarkıların birbirlerine bu kadar benzemesinin sebebi ne olabilirdi?
En önemli sebep akor dizilerinin aynı olmasıydı. Türk müzisyenler arasında ‘Marş Armoni’, literatürde ise ‘Circle of Fourths’ olarak bilinen bu akor dizisi şu şekilde sıralanmakta:
La minör – Re minör – Sol majör – Do majör – Fa majör – Si minör – Mi majör -> La minör…
Detaylı incelenince bu seslerin arasında 3 notalık fark olduğu görülebilir. Yani ilk akor La olunca sonraki akor Si değil Do değil Re olacaktır. Diğer bir deyişle La’ya 1 dersek Si 2, Do 3, Re ise 4 olacaktır. Re ye 1 dersek Sol 4 olacaktır. İç içe geçmiş dördüncü derece akorların sıralanması ile oluşan bu dizi birçok şarkıda karşımıza çıkabilmektedir. Bu şarkıların en ünlüleri de ‘Gloria Gaynor – I Will Survive’ ve ‘Nat King Cole – Autumn Leaves’ dir.
Öte yandan ‘Million Years Ago’ ve ‘Acılara Tutunmak’ şarkılarının ikisi de Do diyez tonundadır. Yani akorları Do diyez minör – Fa diyez minör – Si majör… şeklinde devam etmektedir. Aynı parçanın bile farklı tondan seslendirilmesi şarkının duygusunu etkileyen bir unsurdur. Mesela Do diyez minör tonu Do minör tonuna göre daha karanlık bir his vermektedir.
Özetle farklı müzisyenlerin aynı akor dizisini kullanmaları halinde birbirini çağrıştıran melodileri bestelemeleri doğal bir durumdur. Hele bir de tonları aynı olursa duyguları da yakın olacaktır.
dedadergi.com 